ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΨΗ Τέλος το έλλειμμα σε μια νύχτα... Αλλιώς τον χορό του Ησαΐα θα στον μάθει ο παπάς...Του Γιώργου Προκοπάκη

Με αγωνία παρακολουθήσαμε τις διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες για την εξασφάλιση της 5ης δόσης και το δεύτερο πακέτο στήριξης της Ελλάδας. Ως γνωστόν, σε μια διαπραγμάτευση τα μέρη προσέρχονται με στόχους, ισχυρά χαρτιά και αδυναμίες. Ο διαπραγματευόμενος έχει περισσότερες πιθανότητες να οδηγήσει τη διαδικασία σε ευνοϊκή κατάληξη όσο περισσότερο έχει συνείδηση της δικής του θέσης και των στόχων των απέναντι.

Αν υποθέσουμε ότι οι εταίροι μας είχαν τις αγαθότερες των προθέσεων, δηλαδή να βοηθήσουν την Ελλάδα να παραμείνει ισότιμο μέλος σε μια Ευρώπη μιας ταχύτητας, οι αυταπάτες τους έχουν διαλυθεί από τη διαχείριση της κρίσης από την ελληνική κυβέρνηση. Δεκατέσσερις μήνες Μηχανισμού Στήριξης και οκτώ μήνες πριν, έχουν καταδείξει ότι η Ελλάδα είτε δεν θέλει να σωθεί είτε δεν καταλαβαίνει πού πατεί και πού πηγαίνει. Το ίδιο κάνει! Υποχρεωτικά λοιπόν ο στόχος αυτών που κάθονται απέναντί μας, ακόμη και των θερμότερων φιλελλήνων, περιορίζεται (!) στην προστασία του κοινού νομίσματος από τους κραδασμούς που οφείλονται στο ελληνικό χρέος και την προστασία των άλλων projects - Ιρλανδία, Πορτογαλία και σε δεύτερο χρόνο Ισπανία. Το ερώτημα που τίθεται είναι: υπάρχει ορατό όριο στη στήριξη που μπορεί να περιμένει η Ελλάδα από την ευρωζώνη; Το ερώτημα, δυστυχώς, μεταφράζεται στο ισοδύναμό του: πόσο κοστίζει η απομόνωση του προβλήματος «ελληνικό χρέος»;

Το Μνημόνιο παρείχε 65 δισ. για αναχρηματοδότηση του χρέους, 10 δισ. για στήριξη του τραπεζικού συστήματος και 35 δισ. για νέα ελλείμματα. Το πακέτο θα ενισχυόταν από 8,5 δισ. αποκρατικοποιήσεων και 65 δισ. από τις αγορές. Η διαχείριση Παπανδρέου κατόρθωσε να αποκλείσει τις αγορές για το ορατό μέλλον. Τα μερεμέτια της επιμήκυνσης του Μαρτίου δεν φτάνουν και οι αποκρατικοποιήσεις των 50 δισ. που κατόρθωσε να βάλει στο τραπέζι η ελληνική κυβέρνηση είναι μάλλον αβέβαιες. Τι εναλλακτική μένει στους κακούς Γερμανούς; Από σήμερα μέχρις ότου αποφασίσουν αν θα εξακολουθήσουν να έχουν ως νόμισμά τους το ευρώ (ας πούμε ότι θα έχουν καταλήξει μέχρι το 2020), έχουν την εναλλακτική να φροντίσουν ώστε απλώς να αναχρηματοδοτείται το ελληνικό χρέος και η Ελλάδα ας φροντίσει τι θα κάνει με τα ελλείμματά της και τη δημόσια περιουσία της. Μόλις προ μηνός ο ίδιος ο Πρωθυπουργός ζήτησε δύο φορές, ευρισκόμενος εκτός χώρας, να μας αφήσουν ήσυχους να κάνουμε τη δουλειά μας. Προφανώς κανείς δεν είναι διατεθειμένος να τον αφήσει να κάνει τη δουλειά του - να τον πληρώνει δηλαδή, αν ορίζει τη δουλειά του ως διατήρηση του πελατειακού κράτους, της διαπλοκής με την κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα, της συνδιοίκησης με τον φατριαστικό συνδικαλισμό. Κομμένα λοιπόν τα ελλείμματα, μέσα σε μια νύχτα, κι «αν δεν ξέρεις τον χορό του Ησαΐα, θα στον μάθει ο παπάς»!

Το σενάριο αυτό οπωσδήποτε απομονώνει το «πρόβλημα - Ελλάδα», με όλες τις επιπτώσεις να επιστρέφουν στη χώρα μας. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες περνάνε σταδιακά τα ελληνικά ομόλογα στους Μηχανισμούς Στήριξης, χωρίς αγορά η έννοια spread για το ελληνικό χρέος δεν υφίσταται καν. Η ευρωζώνη μπορεί να επικεντρωθεί στα πραγματικά προβλήματα, Ιρλανδία και Ισπανία, ενώ η Ελλάδα χωρίς ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα, χωρίς καμιά άλλη πηγή χρηματοδότησης, θα αγωνίζεται να βρει πόρους για την αντιπαροχή στο ταμείο της ΓΕΝΟΠ. Νεκροζώντανοι στο ευρώ, θα ξοδεύουμε το 8% του ΑΕΠ μας σε τόκους (έναντι 2% των «νομίμων κατά Μάαστριχτ») για να συντηρηθούμε αποκλίνοντες κάθε χρόνο. Το σενάριο είναι υπαρκτό, είναι εφικτό, κατά τη γνώμη μου είναι το πιο πιθανό και το ερώτημα είναι πόσο κοστίζει στους εταίρους μας;

Από τα 350 δισ. του ελληνικού χρέους, τα 74 δισ. είναι ομόλογα λήξης 2020-2047, 6 δισ. δάνεια της ΤτΕ και 80 δισ. είναι στα χέρια ελληνικών τραπεζών και Ταμείων. Η ασφυξία των ελληνικών φορέων καθιστά πανεύκολη τη «συναίνεσή» τους σε μετακύλιση α λα Βιέννη όποτε χρειαστεί. Αν κάνουμε τις απλές πράξεις, θα δούμε ότι με λιγότερα από 200 ψωροδισ., το πρόβλημα - Ελλάδα έχει απομονωθεί για την ευρωζώνη. Εάν με διαδικασίες ανταλλαγής ομολόγων, ήπιων αναδιαρθρώσεων κ.λπ. επιτευχθεί η αναβάθμιση των ελληνικών ομολόγων που κρατούν στα χέρια τους ξένες τράπεζες, το κόστος πέφτει για την ευρωζώνη - αυξάνει για την Ελλάδα. Η κ. Μέρκελ αγοράζει μια δεκαετία για να αποφασίσει τι θα κάνει με το ευρώ ή το νέο μάρκο.

Η κατάληξη της διαπραγμάτευσης της περασμένης εβδομάδας φοβάμαι ότι ενισχύει τα παραπάνω. Τι μας μένει να κάνουμε; Οι επιλογές είναι δύο: (α) η αυτοκτονία της επιθετικής πολιτικής απέναντι στους εταίρους, (β) η ειλικρινής συνεργασία με τους εταίρους και ο ανελέητος πόλεμος κατά του πελατειακού κράτους και της διαφθοράς - να σώσουμε ό,τι μπορούμε.

Ο Γιώργος Προκοπάκης είναι σύµβουλος επιχειρήσεων σε θέµατα οργάνωσης και διαχείρισης πληροφοριών, πρώην καθηγητής στο Columbia University